Van de laaste roman van Anna Enquist, De verdovers (2011), werden al 85.000 exemplaren verkocht. In de boektrailer hieronder vertelt de schrijfster zelf waar het boek over gaat, namelijk over de vraag: is het beter om de dingen te voelen of te verdoven?

Anna Enquist is zelf psycho-analyticus en mocht in het VU Medisch Centrum meelopen om inspiratie op te doen. Ze koos voor anesthesiologie, zowat het tegenovergestelde van haar eigen beroep. Zelf probeert ze haar patiënten te confronteren met de werkelijkheid, en die te doorvoelen, omdat dat heilzaam zou zijn. Een anesthesist is er op gericht om te verdoven en zorgt ervoor dat de patiënt geen (lichamelijke) pijn heeft.

De twee hoofdpersonen in De verdovers zijn broer en zus en hebben die tegengestelde beroepen: Drik de Jong is psycho-analyticus en zijn zus Suzan is anesthesist. Beiden hebben nogal wat moeilijkheden te verwerken. Zo is hun moeder op jonge leeftijd verongelukt en hebben ze een slechte band met hun vader. Een recent trauma is het overlijden van Driks vrouw. De dochter van Suzan, Roos, kan hier moeilijk mee omgaan en onttrekt zich aan haar moeders zorgen. Drik probeert zijn werk weer op te pakken, maar slaagt er niet in om door te dringen tot zijn enige cliënt Allard Schuurman. Deze jongen is in het kader van zijn studie Geneeskunde bij Drik terechtgekomen, maar ook Suzan heeft hem onder haar hoede: Allard loopt mee op de afdeling anesthesie waar Suzan werkzaam is. Deze jongen slaagt erin om zowel het leven van Drik, als dat van Suzan én van Roos overhoop te halen. Het vervelende is dat De verdovers hiermee neigt naar een doktersroman en al te voorspelbaar wordt.

De roman geeft aandacht aan een beroep dat vaak onderbelicht blijft. Enquist gebruikt een mooie metafoor om het vak uit te leggen:

Je bent als een keeper in een voetbaleftal (…) Soms is het heel lang saai, je zit te wachten en de boel in de gaten te houden tijdens een operatie. Het spel vindt plaats aan de overkant, achter het doek. Maar dan ineens zet de dreiging in en komt de bal jouw kant op. Dan moet je er staan, ingrijpen, een adequate redding verrichten met al je aandacht.

Al snel begonnen de medische termen waar de roman bol van staat me de keel uit te hangen. Ook de intriges op de werkvloer konden me niet boeien. En dan die Allard, die ineens overal opduikt! Een verboden kus onder de operatietafel… Het viel me allemaal nogal tegen.

Anna Enquist is een talentvol schrijfster, en het onderwerp trok me aanvankelijk aan. Het thema is interessant en Enquist laat zien dat mensen uiteindelijk handelen vanuit diepliggende emoties. Op de vraag wat nu eigenlijk beter is, voelen of verdoven, krijgt de lezer geen pasklaar antwoord. Het lijkt erop dat het wegstoppen van je gevoelens soms dragelijker is. In de laatste scène moet Suzan een patiënt tijdens een operatie uit zijn slaap doen ontwaken: ‘Traag zal hij uit de verdoving omhoog zwemmen en bovenkomen in een onbegrijpelijke, gruwelijke wereld.’ Wil Anna Enquist hiermee zeggen dat de werkelijkheid eigenlijk te hard is om door te laten dringen?