Tags: Erwin Mortier

Recensies door Inge

 

Hieronder vind je een alfabetisch overzicht van alle boeken die ik op dit blog besproken heb. De teksten zijn van mijn hand, tenzij anders vermeld (bijvoorbeeld citaten of blurb). De recensies moeten opgevat worden als persoonlijke leeservaringen. Het maakt niet uit of ik een boek gekregen, geleend of zelf gekocht heb: ik geef mijn oprechte mening.

A
Ilse Akkermans — Bestemming Soerabaja (2014)
Yasmine Allas — De onvoltooide (2013)
Karin Amatmoekrim — De man van veel (2013)

B
Gerbrand Bakker — Boven is het stil (2006)
Abdelkader Benali — De stem van mijn moeder (2009)
Walter van den Berg — Van dode mannen win je niet (2013)
Bernlief — Wit geld (2014)
Naomi Rebekka Boekwijt — Hoogvlakte (2014)
Wanda Bommer — De bijvangst (2014)
Marlies Brenters — Overzee (2015)
Martin Bril — Het geluk dat gezin heet (2013)
Pauline Broekema — Het Boschhuis (2014)
Jan Brokken — De vergelding (2013)

C
Joris van Casteren — Zeg mijn lezers dat ik doorschrijf (2006)
Louis Couperus — Eline Vere (1889)
Louis Couperus — Van oude mensen, de dingen, die voorbijgaan (1906)

D
Adriaan van Dis — Tikkop (2010)
Owen Donkers — IJsbrood (2013)

E
Anna Enquist — De verdovers (2011)

F

G
Elke Geurts — De weg naar zee (2013)
Wouter Godijn — Hoe ik een beroemde Nederlander werd (2013)
Anne-Gine Goemans — Glijvlucht (2011)
Arnon Grunberg — Tirza (2008)
Arnon Grunberg — Huid en haar (2010)
Frank Gunning — Meisje van glas (2014)

H
Hella S. Haasse — Heren van de thee (1992)
Maarten ’t Hart — Magdalena (2015)
Thomas Heerma van Voss — Stern (2013)
Toine Heijmans — Op zee (2011)
Toine Heijmans — Pristina (2014)
Hanneke Hendrix — De dyslectische hartenclub (2014)
Ingmar Heytze — Reisoefeningen (2013)
Auke Hulst — Kinderen van het ruige land (2012)

I

J
Arthur Japin — Maar buiten is het feest (2012)
Oek de Jong — Pier en oceaan (2012)
Pia de Jong — Lange dagen (2008)

K
Eva Kelder — Het leek stiller dan het was (2014)
Yvonne Keuls — Koningin van de nacht (2014)
Corine Kisling — Het badhuis (2013)
Judith Koelemeijer — Hemelvaart (2013)
Auke Kok — De eenzaamste vrouw van Amsterdam (2014)
Guus Kuijer — De bijbel voor ongelovigen (2012)
Guus Kuijer — De bijbel voor ongelovigen. De uittocht en de intocht (2013)
Sjoerd Kuyper — Hotel De Grote L (2014)
Deniz Kuypers — Dagen zonder Dulci (2013)
Ernest van der Kwast — Mama Tandoori (2010)

L
Joke van Leeuwen — Feest van het begin (2012)
Sander van Leeuwen — Liever geen applaus voor ik leef (2015)
Ted van Lieshout — Mijn meneer (2012)
Tomas Lieske — Door de waterspiegel (2014)
Tessa de Loo — Kenau (2013)
Jannah Loontjens — Misschien wel niet (2014)

M
Alma Mathijsen — De grote goede dingen (2014)
Myrthe van der Meer — PAAZ (2012)
Mariët Meester — Hollands Siberië (2014)
Victor Meijer — Snoepreis (2013)
Margriet de Moor — Mélodie d’amour (2013)
Erwin Mortier — Gestameld liedboek. Moedergetijden (2011)
Charlotte Mutsaers — Koetsier Herfst (2008)

N

O
Christine Otten — Rafaël (2014)

P

Q

R
Jaap Robben — Birk (2014)

S

Ida Simons — In memoriam Mizzi (1956)
Ida Simons — Een dwaze maagd (1959)
Pauline Slot — De hond als medemens (2014)
Susan Smit — Gisèle (2013)
Gerardo Soto y Koelemeijer — De gestolen kinderen (2013)
F. Springer — Met stille trom (2012)
Rinus Spruit — Een dag om aan de balk te spijkeren (2013)

T
Peter Terrin — Post mortem (2012)
P.F. Thomése — Het bamischandaal (2012)
Franca Treur: De woongroep (2014)
Elfie Tromp — Goeroe (2013)

U

V
Dimitri Verhulst — De laatkomer (2013)
Carlijn Vis – Vrij spel (2012)

W
Bert Wagendorp — Ventoux (2013)
Christiaan Weijts — De linkshandigen (2014)
Frank Westerman — Stikvallei (2013)
Aukelien Weverling — Het land (2013)
Jolande Withuis — Juliana’s vergeten oorlog (2014)
Maartje Wortel — IJstijd (2014)

X

Y

Z
Annejet van der Zijl — Moord in de Bloedstraat (2013)

Recensie | Erwin Mortier — Gestameld liedboek. Moedergetijden

De moeder van schrijver Erwin Mortier lijdt aan Alzheimer. Hoe ingrijpend deze ziekte is, voor zowel zijn moeder als haar omgeving, beschrijft Mortier in Gestameld liedboek (2011). Het boekt bestaat uit korte fragmenten die samen het relaas vormen van een vrouw die zichzelf kwijtraakt, en een zoon die met lede ogen moet aanzien hoe hij zijn moeder verliest.

‘Ik probeer me voor te houden, het lijkt me voor iedereen, niet het minst mezelf, het beste, dat er niet langer een persoon in dat lichaam huist. Dat er, wanneer je in mijn laden naar lepels of vorken tast of met de vingers de zoom van het tafellaken gelijk wil trekken met de rand van de tafel, niet meer aan het werk ik dan een stel reflexen, restanten van een geheugen van handelingen dat heel even opflakkert in je neuronen.’



Gestameld liedboek

Liefdevolle herinneringen worden afgewisseld met twijfels over de toekomst. De schrijver wordt gedwongen na te denken over leven en dood, over zijn en niet-zijn, waarbij hij soms tot filosofische uitspraken komt. Je merkt dat de schrijver vooral geraakt is door het feit dat zijn moeder de taal kwijtraakt, iets wat voor Mortier zo belangrijk is. In dit licht beschouwt hij het als ‘een weelde’ dat hij nog wél in staat is om de taal te hanteren.

Gestameld liedboek is mooi en integer geschreven. Verwacht geen praktische handleiding ‘Hoe om te gaan met een Alzheimerpatiënt’, integendeel. Het boek is weinig hoopvol, ‘alles moet dus kapot’ is min of meer de conclusie. Het boek werd in de media dan ook rauw, ontroerend en pijnlijk genoemd.

‘Haar ‘ik’ valt weg. Dat ‘iets’ dat een persoon zo herkenbaar zichzelf maakt.’ Ik vermoed dat veel van wat Mortier beschrijft herkenbaar is voor mensen die dicht bij een Alzheimerpatiënt staan. Zoals het feit dat iemand lichamelijk nog wel aanwezig is, maar in wezen al niet meer bestaat.

‘De dood die hier aan tafel zit, zijn naam is ma. Aan het hoofd van de tafel zit hij in haar en onze kleren, de vertrouwde plek die hij nu al maanden op haar schuifelende tred van de voordeur naar de eetkamer voor zich opeist.’

Mortier is soms gelaten, dan weer opstandig, teleurgesteld of vertwijfeld. Hij weet alle emoties poëtisch te verwoorden, sommige passages zijn de moeite waard om herlezen te worden. Eigenlijk is Gestameld liedboek niet geschikt ‘voor tusssendoor’, maar eerder een boek om zo nu en dan troost in te vinden.