Recensie | Joke van Leeuwen — Feest van het begin
De AKO Literatuurprijs 2013 is toegekend aan Joke van Leeuwen voor haar boek Feest van het begin (2012). Het verhaal gaat over de vondelinge Catho, die leefde ten tijde van de Franse Revolutie (1798). Catho weet niet waar ze vandaan komt en groeit op in een tehuis voor weeskinderen. Daar ontmoet ze de jonge non Berthe, die haar leert lezen en schrijven, en vooral nadenken over het het leven. Wanneer ze allebei de instelling verlaten, wordt het contact abrupt verbroken. Berthe, van rijke komaf, probeert zich aan te passen aan de tijdsgeest. Catho ontmoet de revolutionaire Gustaphe. Een andere verhaallijn in het boek is die van Tobias, een pianoforte-bouwer, die in de hoofdstad zijn geluk beproeft. Hij komt in contact met een man die een bijzondere rol vervulde tijdens de periode van het schikbewind. Aan het einde van de roman raken alle personages met elkaar verbonden. Ondanks dat Feest van het begin tijdens een belangrijke politieke omwenteling speelt, schrijf Van Leeuwen geen geschiedenisboek; de historische verwijzingen zijn subtiel. De roman gaat over kleine verhalen in een stormachtige tijd.
Wanneer je de proloog leest, merk je meteen dat Joke van Leeuwen heel beeldend schrijft. In haar heldere proza (met af en toe wonderschone woordvondsten) neemt de schrijfster haar lezers mee naar een heel andere tijd. Dit doet ze zo knap, dat je je al snel in het Parijs van eind achttiende eeuw waant. Je hoort de koetsen rijden, ruikt de riolen in de smalle straatjes… En aan alles merk je dat Joke van Leeuwen van taal houdt!
Door de verschillende personages vond ik het wat lastig om echt goed in het verhaal te komen. Omdat Catho consequent ‘de vondelinge’ wordt genoemd, blijft er afstand tussen haar en de lezer. Het duurt even voordat je een band hebt opgebouwd met de verschillende hoofdrolspelers. Maar hun levens zijn elk op hun eigen manier interessant, want allen hebben idealen en zijn ambitieus: ze willen vrij zijn. Aanvankelijk is men euforisch over het nieuwe begin, maar naarmate de tijd verstrijkt moet men noodgedwongen keuzes maken. Tekenend voor het nieuwe tijdperk, zoals ook het motto van het boek luidt: ‘Weest gelukkig, want jullie zijn niet schuldig!’ Dit thema – het geluk nastreven in roerige tijden – is universeel: iedereen kan zich er iets bij voorstellen.
Feest van het begin is een mooie roman: het verhaal laat zien hoe de tijd mensen beïnvloed in hun keuzes. Bovendien gebruikt Joke van Leeuwen prachtige formuleringen, zonder dat de tekst lastig wordt. Integendeel, dit verhaal sleept je mee naar een andere tijd en laat je nadenken over je eigen ambities.
Volg dit blog via Bloglovin’, Facebook of Twitter door op de onderstaande buttons te klikken of vul in de rechterzijbalk je e-mailadres in, klik op ‘Inschrijven’ en ontvang van iedere blogpost een bericht!
Volg dit blog via Bloglovin’, Facebook of Twitter door op de onderstaande buttons te klikken of vul in de rechterzijbalk je e-mailadres in, klik op ‘Inschrijven’ en ontvang van iedere blogpost een bericht!
10 comments