In het kader van de ‘Ik lees Nederlands’-uitdaging, heb ik mijn lijstje vooral gevuld met boeken die nog ongelezen in mijn kast stonden. Op zee (2011) van Toine Heijmans is er zo eentje. Gekregen van uitgeverij L.J. Veen op Manuscripta 2011, maar nog nooit opengeslagen. Ik wist niet eens dat er tekeningen in stonden! De illustraties zijn van Jenna Arts.

Het boek is geschreven vanuit het perspectief van een vader. Hij neemt zijn zevenjarige dochter Maria mee op een zeiltocht. Ze reizen in twee dagen van Noord-Denemarken naar Nederland. Goed voorbereid genieten ze samen van de rustige zee. Het lijkt wel een sprookje! Maar aan het begin van het boek kom je erachter dat er iets verschrikkelijks is gebeurd onderweg: de vader is nog maar alleen op de boot. Waar is zijn dochter Maria?

De wolken had ik niet gezien. Ze moeten zich verzameld hebben achter mijn rug. Ze moeten, op bevel van iets, naar voren zijn getrokken. Daar hangen ze nu in slagorde voor de boeg. Als platte kiezels, leigrijs in de lucht. Een gigantisch mobiel van wolken, zoals er vroeger ook een hing boven haar babybed. De wolken maken de ochtend donker. Ze halen het licht weg van de zee. Urenlang bescheen de maan de golven, en waakte over de boot als een nachtlamp. Maar nu is het licht uit en sta ik er alleen voor.

Omdat het verhaal niet chronologisch wordt verteld, blijf je als lezer in spanning zitten. Het decor van het verhaal is prachtig: een kleine zeilboot op de onvoorspelbare Noordzee. Toine Heijmans weet de diepste angst van iedere ouder – je kind kwijtraken – meedogenloos te verwoorden. Je voelt de paniek en de wanhoop; het is een nachtmerrie. Ja, de verteller had mij echt in zijn greep. Dat gebeurt me niet vaak. Gelukkig lees je het boek zo uit, want ik móest weten wat er aan de hand was.

Het thema van het boek, ontsnappen aan de werkelijkheid, wordt verder niet heel diep uitgewerkt. Het is dan ook maar een kleine roman. Toine Heijmans is in het dagelijks leven verslaggever en columnist voor de Volkskrant. Op zee is zijn fictiedebuut.