Laat ik met de deur in huis vallen: ik ben bijzonder enthousiast over de roman Glijvlucht (2011) van Anne-Gine Goemans. Het verhaal is hilarisch: Gieles is een jongen van een jaar of veertien en woont naast een drukke landingsbaan. Zijn vader jaagt in opdracht van de luchthaven vogels weg en runt daarnaast een spotterscamping. Gieles’ idealistische moeder doet vrijwilligerswerk in Afrika. De jongen mist zijn moeder vreselijk; hij bedenkt daarom de Meesterlijke Reddingsactie 3032. Het is de bedoeling dat zijn jonge ganzen een belangrijke rol zullen spelen bij het in veiligheid brengen van het vliegtuig waarin zijn moeder zal zitten. Het duurt nog dertien weken en vier dagen voordat Gieles’ moeder terugkeert. In die periode moet Gieles zijn dieren trainen. Ondertussen raakt hij via internet in contact met een bijzonder meisje, Meike. En hij ontmoet zijn dorpsgenoot Super Waling, een aan obesitas lijdende man met veel historische kennis over de Haarlemmermeer.
Glijvlucht is een rijk boek. Het is zowel een avontuurlijk jongensboek, als een historische roman (de gedeeltes over de geschiedenis van de streek zijn ingebed in het verhaal). Het Hollandse polderlandschap neemt een ruime plaats in. Het boek is ook actueel (natuur die bedreigd wordt omwille van economisch gewin). Doordat Glijvlucht daarnaast een soort ontwikkelingsroman is, ontroert het boek ook. De schrijfstijl is toegankelijk en bovendien zit er veel humor in het verhaal. En het is zo meeslepend geschreven, dat je door het boek (400+ pagina’s) heen vliegt: je wilt weten hoe alles afloopt!
Gieles zit tussen kind-zijn en volwassenheid in. Enerzijds heeft hij behoefte aan de zorgzaamheid van zijn moeder en is hij nog kinderlijk: zo is captain Sully (die een succesvolle noodlanding maakte in de rivier de Hudson) zijn held, en op zijn kamer slingert nog speelgoed rond. Anderzijds is hij een echte puber: hij krijgt oog voor meisjes, met alle verwarrende gevoelens die daarbij horen. Gieles ontdekt steeds meer van de wereld en neemt zodoende beetje bij beetje afscheid van zijn jeugd. Het trainen van zijn ganzen is eigenlijk niet stoer en ook over zijn omgang met Super Waling heeft hij zijn twijfels. Toch wil hij zijn doel – de spectaculaire en heldhaftige actie waardoor zijn moeder voor altijd in Nederland zal blijven – niet opgeven.
Aanvankelijk kijkt Gieles op tegen volwassenen, maar dat verandert in de loop van de roman. De jongen komt erachter dat Super Waling ooit een belangrijke rol speelde bij de redding van passagiers van een verongelukt vliegtuig. Het is voor Gieles een bevreemdend idee dat Super Waling nu een sneue journalist is, die vastgekluisterd zit aan zijn scootmobiel. Hetzelfde geldt min of meer voor zijn buurvrouw Dolly, op wier kinderen Gieles af en toe past. Toevalligerwijs stuit de jongen op een oude klassefoto waar ze beiden opstaan.
De afbeelding intrigreerde hem mateloos, omdat ze nauwelijk nog op zichzelf leken. De hardheid in het gezicht van zijn buurvrouw ontbrak. Van een bestaan met schreeuwende kinderen, een dooie echtgenoot en een onverkoopbaar huis had ze nog geen weet. Hij keek naar de jonge Super Waling. Telkens als hij de knappe en slanke versie zag, was Gieles sprakeloos.
Al snel raak je erg betrokken bij Gieles en zijn doen en laten. Het is een prachtig verhaal dat met veel vaart is geschreven. De verschillende thema’s bieden voldoende afwisseling. Ook heb ik vreselijk gelachen om de gebrekkige brieven die Gieles schreef aan de Franse ornitholoog Christian Moullec (‘Net als uw ben ik ganzenverkenner en school ik mijn ganzen voor een project. (…) Uw trekkende soorten excelleren in luisteren. Mijn complimenten, ook namens uw vrouw.’) Anne-Gine Goemans won met Glijvlucht de Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs 2012. In het onderstaande geluidsfragment uit De Avonden (VPRO) interviewt Maarten Westerveen de schrijfster over het boek. Goemans vertelt over hoe het idee voor dit boek ontstond.
Ik vind Glijvlucht aanrader! Ken jij deze roman?
