‘Mensen gelukkig maken, dat is haar taak. Maar hoe gaat ze dat doen? Hoe wordt je een goede goeroe?’ Elfie, het hoofdpersonage uit Elfie Tromps debuutroman Goeroe (2013) voelt dat ze een spirituele gids is. Ze heeft een gave, en die gave wil ze aanscherpen. Het medium Jomanda is haar grote voorbeeld. Wanneer een vrouw van een ernstige ziekte geneest, wordt dit gezien als het bewijs voor Elfies helende kracht. Haar carrière neemt plotsklaps een vlucht: ze krijgt een eigen theatershow en voert aan de lopende band healings en readings uit. Toch twijfelt Elfie: is dat wat ze voelt wel echt? Waarom krijgt ze haar eigen leven maar niet op orde? En hoe ziet een zinvol bestaan er eigenlijk uit?
Hoewel het thema van het boek (‘goeroe gelooft niet in zichzelf’) nogal komisch klinkt, maakt Tromp het onderwerp niet belachelijk. Niet dat Goeroe nu meteen een bloedserieus boek is, maar de schrijfster stelt wel interessante en originele vragen zoals: is een medium zich te allen tijde bewust van zijn talent? Waar ligt de grens tussen gevoelig en paranormaal zijn? Toegegeven, af en toe moest ik wel glimlachen. Tromp beschrijft het wereldje van spirituele leiders en mediums erg geloofwaardig. Sommige passages zijn hilarisch, bijvoorbeeld de ontmoeting met de Indiase knuffelgoeroe Amma. Verder komen alle clichés voorbij, van een cursus intuïtieve ontwikkeling tot het uitvoeren van reikisymbolen.
Elfie gelooft dat het leven één grote les is. Teleurstellingen en tegenslagen worden afgedaan met dooddoeners als ‘het zal wel een reden hebben’ en ‘wrok legt het groeiproces stil’. Door haar overtuiging is ze gedwongen voortdurend positief te denken. Dit belemmert Elfie in haar bestaan, in tegenstelling tot haar succesvolle en materialistische vriendin Kate, die onbezorgd de wereld rondreist. Ook weet Elfie dat ze zou moeten stoppen met de onbevredigende relatie met Willem, haar passieve vriendje. Maar ‘alles is een ervaring waarvan je leert’, dus zet ze door. Toch neemt de onderzekerheid toe. Wanneer Elfie door haar impresario als allround medium eenmaal in de markt is gezet, begint het falen. Haar unique selling point is het spreken in tongen, maar op het podium lukt het Elfie niet meer. Het publiek raakt gedesillusioneerd. Tot overmaat van ramp ontstaat er ruzie tussen Elfie en haar medewerkers. Elfie is ten einde raad en vlucht…
‘Soms twijfel ik. Dan vraag ik me af of het niet hersenspinsels zijn die ik heb. Iemand vertelde me dat er een techniek bestaat, cold reading, en dat je dan van mensen afleest wie ze zijn. Dat het niet bijzonder is, maar gewoon een slimmigheidje.’
De stijl van Tromp is eigentijds en vlot, soms is het taalgebruik iets te populair naar mijn zin. Het laatste hoofdstuk, met de briefwisseling tussen Elfie en Jomanda, is bijzonder sterk en ontroerend. Ik vind het personage Elfie authentiek (alle andere personen in het verhaal zijn stereotiepe figuren). Ik vraag me wel af waarom de schrijfster heeft gekozen voor de personale vertelsituatie. Door een ik-vertelperspectief hadden we nog meer van Elfies gevoelsleven te weten kunnen komen. En daar gaat het boek eigenlijk over. Over Elfie, die zoekende is, en gaandeweg tot belangrijke inzichten komt, zoals: ‘Het leven is niet te vangen in een mooie mantra. Het leven is eerder een ellenlange, onsamenhangende monoloog.’
Ben je geïnteresseerd in het boek? Hier kun je de eerste tien pagina’s van Goeroe lezen!
